Bốn từ văn hóa doanh nghiệp là một khái niệm khá mơ hồ, trừu tượng.
Đôi khi trong quá trình làm việc, các bạn nghe một ai đó nói “văn hóa doanh nghiệp là..” hoặc tệ hơn là “tôi chả hạp với văn hóa làm việc ở đây”… Nhưng thực tế yếu tố văn hóa của một doanh nghiệp không phải dễ định hình hay diễn giải được để chúng ta có thể hiểu nó được một cách sâu sắc. Cá nhân có thể nói là văn hóa không tốt, văn hóa sáng tạo, … nhưng sâu xa vì sao thì khó ai có thể giải thích được.
Văn hóa doanh nghiệp là gì
Bỏ qua các yếu tố phân tích về văn hóa doanh nghiệp, và với một góc nhìn thực tế từ chính môi trường làm việc, văn hóa công ty là những gì mà nội bộ doanh nghiệp lấy đó làm hình mẫu cho các phương thức tương tác công việc.
Văn hóa doanh nghiệp căn bản chính là những giá trị mà doanh nghiệp cho là đúng, hoặc tự diễn đạt nó là đúng.
Khi gặp một sự việc, sẽ có nhiều cách chúng ta phản ứng lại để tìm cách giải quyết hoặc đưa ra phương án phù hợp nhất. Và chắc chắn rằng sẽ chỉ có một phương án duy nhất được triển khai hoặc cho là hài lòng và hợp lý với ý kiến lãnh đạo.
Mọi người trong quá trình làm việc, sau nhiều các phương án đưa ra và thông qua việc lãnh đạo lựa chọn phương án phù hợp, dần hình thành nên mội thói quen, một lề lối làm việc.
Sẽ chẳng có một ý nghĩa gì nếu bạn đưa ra cách giải thích, phản ứng cho một sự vật, hiện tượng và đó không phải là những gì mà các nhà quản lý kỳ vọng.
Các ý tưởng đó sẽ bị xem là không khả thi, không thiết thực, bị loại bỏ. Mỗi người sẽ dần hình thành nên các ý tưởng hoặc các cách thức tương tác sao cho nó được công nhận là đúng. Đúng ở đây được hiểu là đúng dưới góc nhìn của doanh nghiệp, của công ty chứ chưa hẳn đó là một phương án hay cách phản ứng tốt nhất.
Dần dần, nó định hình và tạo thành một thói quen, một phương thức, một mô típ cho các hành động tương tự khác. Văn hóa công ty từ đó mà ra đời.
Không thể định nghĩa rõ ràng
Chúng ta không thể định nghĩa rõ ràng được văn hóa doanh nghiệp vì thực sự chỉ khi chúng ta sống cùng với nó, và trải nghiệm nó một thời gian đủ lâu, chúng ta mới tự hình thành nên cho mình một cách phản ứng phù hợp.
Phạm trù văn hóa doanh nghiệp không có đúng, không có sai. Đó chỉ là những gì doanh nghiệp mặc định là nên làm theo và lấy đó làm quy chuẩn.
Do đó văn hóa doanh nghiệp chịu sự tác động rất lớn từ lãnh đạo cao cấp nhất, sau đó lan tỏa dần xuống các cấp thấp hơn và cuối cùng là đến những người nhân viên.
Một đội quân ô hợp vừa hội tụ sẽ khó có một văn hóa rõ ràng cụ thể ngoài trừ sự đa dạng. Một doanh nghiệp lâu năm nhưng vừa thay đổi lãnh đạo mới với tính cách và định hướng mới cũng có khả năng khiến văn hóa doanh nghiệp bị lung lay.
Quá trình hình thành văn hóa doanh nghiệp cần nhiều thời gian
Quá trình hình thành văn hóa của doanh nghiệp rất lâu, và là một quá trình tự nhiên.
Chính những người đứng đầu doanh nghiệp tạo nên bản sắc doanh nghiệp đó chứ không phải là những gì họ muốn có được. Bạn sẽ không thể nào xây dựng được văn hóa khi bạn không làm gương và sống cùng với chính văn hóa đó.
Văn hóa doanh nghiệp, cũng như giá trị cốt lõi là hai khái niệm không quá độc lập, mà đôi khi khó phân biệt.
Giá trị cốt lõi chính là những điểm hình thành nên một văn hóa doanh nghiệp. Những giá trị được công nhận là phù hợp đó biến mọi hành động đi theo một quy chuẩn hành vi ứng xử, và dần hình thành nên nét văn hóa riêng ở mỗi doanh nghiệp.
Không thể sao chép, không thể bắt chước. Các doanh nghiệp tự tạo nên chính văn hóa của chính mình